Wizyta studyjna na Węgrzech

Szczegóły

Opublikowano: niedziela, 04 września 2011

Partner Federacji Inicjatyw Oświatowych w projekcie - Instytut Budapeszteński, niezależny instytut analityczno-badawczy - został wprowadzony w szczegóły specyfiki polskich warunków jeszcze przed wizytą. Na miejscu przedstawiono rozwój prac FIO nad rozwiązaniami innowacyjnymi, w szczególności nad Matrycą kalkulacyjną. Wspólnie rozmawiano o założeniach różnych rozwiązań problemów społeczno-edukacyjnych a także sposobach ich realizacji. Strona węgierska wyraziła zainteresowanie zaadaptowaniem naszych mechanizmów monitoringu, jeżeli te zadziałają w Polsce, ponieważ oświatę węgierską dotykają podobne problemy.

Obecnie w debacie publicznej dotyczącej sytuacji systemu edukacji na Węgrzech omawia się głównie problem decentralizacji oraz sposobów finansowania. Materiały zebrane przez Instytut Budapeszteński pozwoliły przybliżyć te zagadnienia. Doświadczenia Węgrów mogą posłużyć jako argumenty podczas dyskusji dotyczącej zamykania małych szkół w polskich gminach wiejskich.

Kolejny problem dotyczył finansowania szkół niepaństwowych i wyznaniowych na Węgrzech. Ponad 8%  szkół ogólnokształcących nie należy do państwa. Około 10% dzieci pobiera w takich placówkach edukację. Dopiero po upadku komunizmu kościoły mogły odzyskać nieruchomości, które utraciły po 1949 roku. Obecnie około 60% szkół niepaństwowych należy do kościołów i jest przez nie prowadzona. Dane statystyczne potwierdzają rosnące zainteresowanie takimi szkołami - wzrosła liczba uczniów w szkołach ponadpodstawowych należących do kościołów.

Prywatne szkoły otrzymują pieniądze z budżetu państwa, które są w stanie pokryć 60-70% kosztów funkcjonowania szkoły; reszta musi zostać pokryta przez właściciela (fundację, stowarzyszenie, itd.) Co ciekawe szkoły wyznaniowe otrzymują dodatkowe subsydia dzięki umowom zawartym w Traktacie Watykańskim, dodatkowo nierzadko szkoły wyznaniowe oferują uczniom większy wybór zajęć. Sympatycy takiego rozwiązania twierdzą, że kościoły na Węgrzech  mają prawo do zadośćuczynienia za okres komunizmu, gdy utraciły swój majątek.

Dzięki rozmowom przeprowadzonym na Węgrzech i wizytach w szkołach udało się nawiązać stałą współpracę z Instytutem Budapeszteńskim. Rozważano budowę wspólnego think tanku lub instytutu bazującego na doświadczeniach węgierskich. Rozmawialiśmy również, w jaki sposób można skutecznie wpływać na politykę, poprzez wykonanie odpowiedniej analizy interesariuszy.

Odwiedziliśmy jedną ze szkół prowadzoną przez Tibora Dedaka, który aktywnie działa na rzecz edukacji społeczności romskiej.

W wyjeździe wzięli udział:
członkowie zespołu projektu:

• Andrzej Biderman, koordynator projektu,
• Alina Kozińska, liderka Zespołu Badawczego,
• Ewa Hummel, specjalistka ds. Matrycy ICT,
• Olga Kulesza, koordynatorka współpracy ponadnarodowej,

oraz współpracownicy:

• Anna Ciepielewska, Członek Zespołu Badawczego
• Elżbieta Piotrowska-Gromniak, prezes Stowarzyszenia Rodzice w Edukacji,
• Teresa Stankiewicz, dziekan Wydziału Nauk Społecznych Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin w Warszawie,
• Jerzy Giebułtowski, tłumacz.

Linki:

Strona szkół romskich prowadzonych przez Tibora Dedaka
Instytut Budapeszteński