Wizyta studyjna w Danii

Menu główne

Szczegóły: Opublikowano: niedziela, 25 września 2011

W dniach 20-24 września 2011 roku grupa pracowników Federacji Inicjatyw Oświatowych realizujących projekt "Monitoring procesu przekazywania szkół i przedszkoli zagrożonych likwidacją organizacjom pozarządowym" wraz ze współpracującymi ekspertami odbyła wizytę studyjną w Danii w celu wymiany wiedzy i doświadczeń oraz zbierania wzorcowych rozwiązań dotyczących sposobów angażowania społeczności w lokalne procesy decyzyjne oraz kompleksowego planowania przestrzennego.

Wizyta rozpoczęła się od odwiedzenia małej szkoły w Kopenhadze, Amager Lilleskole, czyli tzw. "wolnej szkoły" (Friskole). Rodzice i przedstawiciele kadry nauczycielskiej opowiedzieli o założeniach, na których prowadzona jest ich szkoła - filozofii Grundtviga, pisarza i poety duńskiego, protestanckiego pastora i teologa, historyka, filozofa, pedagoga, działacza społeczno-politycznego, twórcy ruchu uniwersytetów ludowych, których głównym działaniem było przygotowanie ludzi dorosłych do aktywnego udziału w życiu społecznym.

Następnie uczestnicy udali się do biblioteki w Nørrebro, biblioteki która zajmuje się promowaniem kultury: organizowaniem wystaw, pokazów filmowych, przedstawień teatralnych, edukacją: organizowaniem zajęć językowych dla dzieci imigrantów, zajęć wyrównujących dla dzieci, podczas których możliwe jest uzyskanie pomocy w odrabianiu pracy domowej, warsztatach, gdzie chętni mogą pogłębiać swoje zainteresowania. Biblioteka pełni funkcje integracyjne i zarazem edukacyjne. Dzięki wygodnemu systemowi zdalnego zamawiania za pośrednictwem Internetu woluminy i inne pomoce naukowe otrzymać można w domu lub nawet za granicą!

Biblioteka oferuje także ogólnodostępną pomoc socjalną, na terenie biblioteki znajduje się również centrum rozwoju zawodowego i kariery. Dla ponad 1000 użytkowników do dyspozycji jest około 200 chętnych do udzielenia pomocy wolontariuszy, którzy zaangażowani są również w promowanie „idei biblioteki”. Koszty prowadzenia biblioteki oraz dodatkowych inicjatyw w większości pokrywane są przez samorząd lokalny jak również przez stałe wsparcie sponsorów, darczyńców. Biblioteka w Nørrebro sprzyja rozwojowi społeczności lokalnej, jest też „tubą” nagłaśniającą wydarzenia w społeczności lokalnej, wspiera zarazem rozwój demokracji wprowadzając mechanizmy partycypacji i dialogu, zacieśnia więzi społeczne, pomaga i wspiera w braniu odpowiedzialności społeczności lokalnej za swój własny rozwój.

Przykład dobrej praktyki planowania przestrzennego w Danii został przedstawiony na podstawie rozbudowy Portu Północnego (Nordhavnen) w Kopenhadze, jako wzoru holistycznego planowania przestrzennego i tworzenia harmonijnego środowiska miejskiego we współpracy z grupami obywateli przybliżył Halle Velu, przedstawiciel Duńskiego Komitetu Helsińskiego. Miasto Kopenhaga podpisało umowę z państwem duńskim w sprawie budowy nowej Okrężnej Linii Metra, która miała zostać sfinansowana ze sprzedaży nieruchomości na obszarze Portu Północnego. Integralną część umowy stanowiło zobowiązanie miasta Kopenhaga do sporządzenia podstawowego planu zagospodarowania przestrzennego tego terenu. Umowa przewidywała również, że miasto zobowiąże się do zbudowania drogi dojazdowej do portu, drogi czteropasmowej, która będzie przebiegać przez atrakcyjne tereny rekreacyjne i mieszkalne.

Właśnie ta część umowy wywołała znaczny opór ze strony obywateli mieszkających na tychże terenach. Aby spełnić wymagania, zorganizowano publiczne wysłuchanie, na które zaproszono obywateli oraz zorganizowano międzynarodowy konkurs pomysłów planu rozbudowy. Po publicznych wystąpieniach i wspólnymi siłami udało się dojść do consensusu, konkurs wygrali architekci z firm Urban Delta, Cobe, Sleth, Rambøll i Polyform, a ponadto wyznaczono ich na konsultantów do spraw dalszej rozbudowy Nordhavnen. Plan rozbudowy jest dalekosiężny gdyż sięga roku 2060. Obecnie Nordhavnen jest prawdopodobnie najszerzej zakrojonym i najbardziej ambitnym planem zagospodarowania przestrzennego w Skandynawii.

Jako projekt urbanistyczny Nordhavnen obejmuje również plany poprawy warunków klimatycznych, ma też pokazać, w jaki sposób można odwrócić zmiany klimatyczne bez strat dla jakości życia, dobrobytu i demokracji. Znaczenie projektu Nordhavnen polega na dalszym uczeniu się z problemów związanych z poprzednim projektem dotyczącym Portu Południowego, np. poprzez bardziej sprofilowane wysiłki zmierzające do wysłuchania wszystkich interesariuszy przed podjęciem ostatecznych decyzji, traktując wszystkich mieszkańców Kopenhagi jako interesariuszy. W ten sposób Projekt Rozbudowy Nordhavnen stanowi nową fazę w procesie planowania przestrzennego w Danii.

Wyjazd do Danii i dalsza współpraca nie odbyłaby się bez pomocy i wsparcia Margaretty Kępińskiej Jakobsen, koordynatorki projektów w Duńskim Komitecie Helsińskim, działającym na rzecz rozwoju demokracji poprzez partycypację społeczną, ochronę praw człowieka i edukację.

W wyjeździe wzięli udział:

przedstawiciele zespołu projektowego: